sreda, 14. mart 2018.
Kada govorimo o postojanju snošenja odgovornosti, Zakon o lokalnoj samoupravi omogućava da:
- svi donosioci odluka, kolektivno ili individualno, preuzmu odgovornost za svoje odluke.
- se odluke prijave, objasne i mogu se sankcionisati.
- postoje delotvorna sredstva protiv zloupotrebe i protiv radnji lokalnih institucija koje prekrše građanska prava.
Shvatanje nadzora i kontrole opština na Kosovu, određuje se u dve ravni: snošenje odgovornosti po principu unutrašnje kontrole i snošenje odgovornosti putem spoljne kontrole.
Unutrašnja kontrola u opštini podrazumeva pravo zakonom ovlašćenih organa opštine, da obezbede poštovanje zakonitosti i ustavnosti od strane nižih organa unutar opštine.
Ovo podrazumeva kontrolu koju obavlja skupština opštine prema izvršnoj vlasti u celosti i kontrolu koju obavlja predsednik opštine naspram opštinskih direkcija.
Iako sa stanovišta kontrole nisu predviđene konkretne odredbe koje normiraju vid kontrole (skupština-izvršna vlast), ovo pitanje se može shvatiti na osnovu hijerarhije propisane zakonom. Skupština opštine predviđa najviši organ u opštini i istovremeno organ za nadzor na lokalnom nivou, nadležan da obezbedi pružanje usluga od strane izvršne vlasti, u skladu sa propisima na snazi.
Spoljna kontrola U praksi predsednika opštine, prava adresa za snošenje odgovornosti jeste stranka koju on ili ona zastupa tako da postoji konkretna adresa za obaveze koje predsednik treba da ispuni tokom svog mandata.
Mehanizmi za učešće građana pružaju garancije za odgovornost opštinskih organa.
Razmatranje zakonitosti opštinskih akata od strane odgovornih ministarstava, kao organa za nadzor, koji preko Ministarstva lokalne uprave (MLU), zapravo kanališe akte koje treba razmotriti.
Rad opštine predmet je kontrole Institucije ombudsmana koja štiti prava, slobode, i zakonite interese pojedinaca od zakonitog ili nezakonitog delovanja ili nedelovanja opštinskih organa i sastavlja izveštaje u vezi sa radom opštine, sa ciljem da identifikuju probleme i da obezbedi podatke, o pretpostavljenim prekršajima.
Odbornici treba da zadrže aktivnu ulogu, njihovu vezu sa građanima a ne sa strankom koju zastupaju, te je veoma važno da odbornici uspostave otvorene linije komunikacije sa građanima u svakom trenutku.
Sprečavanje sukoba interesa od velike je važnosti za svakog izabranog službenika, od predsednika opštine pa sve do odbornika. Ovo je simbol poverenja i dobre uprave i znak zdravlja procesa odlučivanja određenog tela, pošto građani znaju da njihovi predstavnici imaju u vidu samo naše zabrinutosti i potrebe kada odlučuju. Sukob interesa je sprečen, kada:
- predsednici opština prekinu svaki ugovor ili vezu koju imaju, koja može dovesti u pitanje njihovu sposobnost da obavljaju svoje odgovornosti na pravičan i nepristrasan način;
- se predsednik opštine, odbornik ili član odbora, službenik opštinske administracije isključi iz postupaka odlučivanja i administrativnih postupaka u vezi sa jednim pitanjem, u kome on ili blizak član njegove porodice, ima lični ili finansijski interes;
- predsednik može dobrovoljno da se isključi iz odlučivanja i administrativnih postupaka;
- svaki odbornik treba da obelodani sve sukobe interesa koji mogu nastupiti na bilo kom od sastanaka na kome prisustvuje. Svaki odbornik može pružiti informacije o interesima drugog odbornika;
- kao i puno drugih mehanizama koje propisuje ZLS u članovima 38, 59, 63, 67 o sukobu interesa.